Warto pamiętać
Jubileusz 100-lecia OSP w Hucie Dłutowskiej
W bieżącym roku Ochotnicza Straż Pożarna w Hucie Dłutowskiej obchodzi Jubileusz 100–lecia swojego istnienia. W tej intencji w dniu 4 maja o godz. 13.30 w kościele parafialnym w Dłutowie pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa odprawiona zostanie uroczysta Msza Święta. W trakcie tej uroczystości poświęcony zostanie Sztandar OSP w Hucie Dłutowskiej
Krzysztof Ochnicki
Jerzy FLORCZAK / 1942 – 2024 / muzyk
Jerzy Florczak urodził się 22 maja 1942 r. w Dłutowie. Po ukończeniu Szkoły Podstawowej w Dłutowie kontynuował naukę w Państwowej Szkole Muzycznej im. Karola Kurpińskiego w Kutnie. Kolejnym etapem jego muzycznej edukacji i pasji były studia w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Jeszcze w okresie studiów nawiązał muzyczne kontakty z młodymi warszawskimi jazzmanami. Pod koniec lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku był członkiem Big Band Stodoła – zespołu jazzu tradycyjnego, grającego głównie dixieland i swing. Zespół ten działał w latach 1968-1973 przy historycznym klubie studenckim STODOŁA w Warszawie. W tym zespole występował również saksofonista z Pabianic – Janusz Zabiegliński. Ta grupa muzyczna odnosiła sukcesy na studenckim Festiwalu Jazzowym „ Jazz nad Odrą” we Wrocławiu / 1969-1970 / , Festiwalu Muzyki Jazzowej Jazz Jamboree w Warszawie oraz w Konkursie Jazzu Tradycyjnego „Złota Tarka” w Warszawie w 1971 r. W 1973 r. Zespół Big Band Stodoła nagrał płytę Let’s Swing Again. Jurek swoją muzyczną pasję kontynuował jako muzyk – trębacz między innymi w Filharmonii Narodowej, Operetce Warszawskiej i Teatrze Syrena. Po zakończeniu działalności zawodowej pracował z młodzieżą w szkołach muzycznych w Warszawie i Sochaczewie wprowadzając ją w tajniki muzyki. Jerzy Florczak zmarł w dniu 8 kwietnia 2024 r., jego ciało złożone zostało w grobie rodzinnym na cmentarzu rzymskokatolickim w Dłutowie. Żegnaj Przyjacielu.
Krzysztof Ochnicki
Wiatrak w Dłutowie
W Dłutowie, w północnej jego części, w sąsiedztwie dzisiejszej ulicy Piaskowej stał wiatrak. Był to wiatrak typu paltrak, którego skrzydła poruszane siłą wiatru uruchamiały urządzenia do mielenia ziarna. Wiatrak miał konstrukcję drewnianą oraz cztery skrzydła / śmigła /. Powstał prawdopodobnie w okresie międzywojennym, jego właścicielem był Edward Bara a następnie Józef Kociołek. Konstrukcja wiatraka przetrwała do końca lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku, nieużytkowany niszczał i został rozebrany.
Krzysztof Ochnicki
Stanisław Rzepkowski / 1912 – 1944 /
W maju br. obchodzić będziemy 80 rocznicę bitwy pod Monte Cassino. W tej bitwie uczestniczył nasz krajan Stanisław Rzepkowski, który służył w 17 Lwowskim Batalionie Strzelców, był starszym strzelcem. Stanisław Rzepkowski urodził się 6 października 1912 r. w Mierzączce Małej. W czasie bitwy został ranny i zmarł 18 maja 1944 r. na skutek odniesionych ran. Był to ostatni dzień tej wielkiej bitwy. Pochowany został na cmentarzu wojennym w Monte Cassino, pośmiertnie odznaczony został Krzyżem Monte Cassino nr 18538.
Krzysztof Ochnicki
100 lat OSP w Hucie Dłutowskiej
OSP w Hucie Dłutowskiej
Zdjęcie wykonano 10 października 1926 r. w Dłutowie
Od góry według ustawienia:
Bolonek Tomasz,
Łuczyński Józef, (osoba nierozpoznana),
Bednarek Józef, (osoba nierozpoznana), (osoba nierozpoznana),
Kaczmarek Jan, Jaksa Jan, Kociupski Hieronim, Kaczmarek Józef, Nowak Hieronim,
Bednarek Wincenty, Owczarz Józef, Bolonek Piotr, Osuchowski Stanisław, (osoba nierozpoznana), Kaczmarek Jacenty,
( osoba nierozpoznana )
W dniu 2 listopada 1924 r. powołano do życia Ochotniczą Straż Pożarną w Hucie Dłutowskiej jako jednostkę filialną OSP w Dłutowie. Zebranie założycielskie odbyło się w domu sołtysa Jacentego Kaczmarka, w którym uczestniczyło 31 osób. Członkami założycielami byli : Stanisław Osuchowski, Piotr Bolonek, Józef Bolonek, Tomasz Kaczmarek, Jacenty Kaczmarek, Jan Kaczmarek, Józef Łuczyński, Antoni Nowacki, Józef Owczarz, Franciszek Reliszka, Karol Zaborowski, Stefan Zaborowski i Stanisław Zaborowski. Pan Pinno Aleksander został komendantem OSP, oddziału w Hucie Dłutowskiej. W dniu 19 lipca 1925 r. członkowie OSP w Hucie Dłutowskiej odłączają się od OSP w Dłutowie i stanowią samodzielną jednostkę. Prezesem zarządu zostaje Thomen Herman, jego zastępcą Fulde Erwin, Skarbnik – Zaborowski Karol, Sekretarz – Owczarz Józef, Naczelnik – Osuchowski Stanisław. Ponadto w skład zarządu wchodzili : Bolonek Piotr, Łuczyński Józef, Dąbrowski Kazimierz, Śniady Stanisław, Szynkowski Tomasz, Maciaszczyk Juljan, Nowacki Konstanty, Kubiś Józef, Wyszuc Franciszek, Paczesny Antoni, Owczarz Jan, Michalak Andrzej i Bolonek Tomasz. Członkami OSP byli : Bednarek Józef, Bednarek Wincenty, Gorzela Piotr, Jaksa Jan, Jaksa Władysław, Kaciupski Hieronim, Kaczmarek Jacenty, Kaczmarek Jan, Kaczmarek Józef, Kaczmarek Tomasz, Konka Szymon, Kubiś Andrzej, Nowacki Antoni, Pacuszka Franciszek, Pinno Aleksander, Reliszka Franciszek, Reliszka Wincenty, Reszke Adolf, Rudziński Jan, Szynkowski Adolf, Zaborowski Stanisław.
Krzysztof Ochnicki
Gorzelnia w Dłutowie
W bieżącym roku gorzelnia w Dłutowie osiągnie wiek 100 lat, bowiem wybudowana została w 1924 r. przez właściciela majątku w Dłutowie Karola Rajmunda Eiserta. W gorzelni zainstalowano aparat kolumnowy do destylacji ciągłej francuskiej firmy BARBET, przez firmę szwedzko-francuską. To urządzenie posiadało dwie kolumny: jedną do pierwszej destylacji, drugą do rektyfikacji. Pod koniec XIX wieku takie urządzenia były zainstalowane np. w zakładach J.A. Baczewski we Lwowie. W okresie międzywojennym w majątku Eiserta produkowano również wódki, z wyprodukowanego spirytusu wykonywano także wodę kolońską, którą eksportowano do Anglii. Kierownikami gorzelni byli m. innymi: Białorusin Krzemiński, Teofil Kozica, Ferdynand Sieciechowski, Kazimierz Nowak. W 1938 r zmarł Karol Eisert, jego wolą było, aby uczestnicy pogrzebu mogli posmakować wyrobów gorzelni w Dłutowie. Po pogrzebie, przed cmentarzem wystawiona została beczka z wódką. Również w tym roku gorzelnia w Dłutowie została przejęta na rzecz skarbu państwa. Po II wojnie światowej w 1957 r. wykonany został gruntowny remont gorzelni, która osiągnęła zdolność produkcyjną 1000 litrów spirytusu na dobę. Aktualnie gorzelnia jest własnością prywatną i nie prowadzona jest produkcja spirytusu. Fotografia z lat trzydziestych XX wieku przedstawia urzędników majątku Karola Eiserta na tle gorzelni.
Krzysztof Ochnicki
Ksiądz kanonik Andrzej Miniszewski – internet
W prawie 500-letniej historii parafii rzymskokatolickiej w Dłutowie życiem parafialnym kierowało 33 proboszczów. Jednym z nich był ksiądz Andrzej Miniszewski. Posadę proboszcza obejmuje jako subdiakon w dniu 10 lipca 1760 r., następnie w dniu 10 sierpnia udaje się do Krakowa w celu przyjęcia święceń kapłańskich. W dłutowskiej parafii pracuje do 1765 r. Był kanonikiem łęczyckim i kurzelowskim oraz doktorem obojga praw. Ksiądz Andrzej Miniszewski jest autorem elegii ku czci błogosławionego Bogumiła zamieszczonej w kolegiacie NMP w Uniejowie.
Zmarł w 1803 r. i prawdopodobnie pochowany został w kolegiacie w Tumie pod Łęczycą. Portret trumienny księdza kanonika Andrzeja Miniszewskiego znajduje się w zbiorach Muzeum Sztuki w Łodzi.
Krzysztof Ochnicki
Dłutów – Zielkental
W czasie niemieckiej okupacji Gmina Dłutów nosiła nazwę „Gemeide Dlutow”. Urząd Gminy znajdował się w „kamienicy”, w pomieszczeniach, w których po wojnie była apteka. 26 maja 1943 r. Dłutów przemianowano na „Zielkental” / dolina Zielków /. W ten sposób władze niemieckie postanowiły uczcić rodzinę Zielke z Mierzączki Małej /aktualnie jest to część Drzewocin /. Jeden z członków tej rodziny zginął na froncie wschodnim. W posiadaniu TMD są oryginalne drogowskazy z tego okresu, które przetrwały pełniąc rolę półek w starym regale. Renowację znaków wykonał Pan Jan Rybak.
Krzysztof Ochnicki
Kościół parafialny w Dłutowie.
Parafia rzymskokatolicka w Dłutowie powstała w 1541 r. W latach 1825 – 1868 proboszczem parafii był ks. Stanisław Tański, jego grób znajduje się na miejscowym cmentarzu. W 1825 r. zakończona została budowa kościoła modrzewiowego na planie krzyża pod wezwaniem Trzech Króli, św. Stanisława i św. Wojciecha. Kościół był trójnawowy i posiadał 5 ołtarzy. W dniu 19 stycznia 1945 r. kościół spłonął w czasie działań wojennych, został podpalony przez Niemców.
Krzysztof Ochnicki
Orkiestra dęta w Dłutowie powstała prawdopodobnie przed I wojną światową jako orkiestra przykościelna, w późniejszym okresie była to orkiestra strażacka aż do 1963 r. Od lat 30–tych ubiegłego wieku aż do śmierci, przez kilkadziesiąt lat, funkcję kapelmistrza sprawował Franciszek Sztark. Orkiestra swą grą uświetniała uroczystości państwowe i kościelne. W swojej długiej i barwnej historii orkiestra miała wielu mecenasów. Przed II wojną światową był nim między innymi właściciel majątku w Dłutowie Karol Rajmund Eisert, po wojnie Gminna Spółdzielnia „SCH”, do niedawna była orkiestrą parafialną. Aktualnie orkiestra doskonali swoje umiejętności w Domu Kultury w Dłutowie. Należy zadać sobie pytanie - co tu jest grane ? Zdjęcie przedstawia muzyków orkiestry dętej w Dłutowie z okresu międzywojennego.
Krzysztof Ochnicki
Historia przeciwczołgowego okopu.
Obszar gminy Dłutów w południowej jego części, w obszarze leśnym, przecinają pozostałości okopu przeciwczołgowego z okresu II wojny światowej. Okop ma swój początek w Orzku i kończy się w Stoczkach-Porąbkach / ponad 3,7 km /. Jego zadaniem było powstrzymanie natarcia wojsk radzieckich w końcowym etapie wojny. Okop miał szerokość około 5 m i głębokość ponad 3 metry. Budowę okopu rozpoczęto w październiku 1944 r., był budowany przez ludność polską zwożoną z Łodzi, Pabianic oraz okolicznych gmin. W kopaniu okopu uczestniczyło ponad 2 tys. osób, które zakwaterowane były w budynkach gospodarczych majątku Eiserta, w domach mieszkańców okolicznych wiosek oraz Wadlewie. Był on wykopany ręcznie, łopatami. W styczniu 1945 r. na terenie gminy Dłutów zginęło 441 żołnierzy niemieckich, którzy w zdecydowanej większości pogrzebani zostali w tym okopie, w kilku miejscach. Po wojnie ich szczątki ekshumowano i złożono na cmentarzu żołnierzy niemieckich w Siemianowicach Śląskich.
Krzysztof Ochnicki
Więcej na stronie: Historia okopu
Cmentarz w Dłutowie – brama.
Cmentarz parafialny w Dłutowie, w aktualnej lokalizacji powstał na początku XIX wieku i był kilkakrotnie powiększany. Jest na nim ponad dwa tysiące grobów.
Główną bramę wejściową wieńczy krzyż, pod którym jest data jej wykonania – 1901. Brama jest wykonana z metalu, wykuta zapewne przez mistrza kowala, może jest wpisana do rejestru zabytków ?
Krzysztof Ochnicki
Cmentarz parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa i Trzech Króli w Dłutowie
Park w Dłutowie pochodzi z XVIII wieku i wraz z pałacem tworzył zespół pałacowo-parkowy. Park wpisany został do rejestru zabytków w 1967 r. W parku ochronie konserwatorskiej podlegają głównie lipy, klony, kasztanowce, dęby szypułkowe, z których 2 liczą sobie ponad 700 lat, aleja grabowa. Wysokie walory dendrologiczne parku, w celu jego zachowania , powinny podlegać ścisłej ochronie konserwatorskiej, aby uchronić go od zniszczenia…… Główna aleja parkowa stanowi drogę gminną, jej przedłużeniem jest tzw. „Droga szlachecka”. Fotografia pochodzi z połowy lat 50-tych ubiegłego wieku.
Krzysztof Ochnicki
Więcej na stronie: Park w Dłutowie
Budynek Domu Kultury w Dłutowie potocznie zwany w przeszłości Domem Ludowym albo Strzelnicą, wybudowany został w 1937 r. przez Związek Strzelecki założony w Dłutowie w 1919 r. Przez kilkadziesiąt lat pełnił różnorodne funkcje: była tu szkoła podstawowa, przedszkole, ośrodek zdrowia, organizowano okolicznościowe akademie, zabawy sylwestrowe i karnawałowe, trenowali ciężarowcy miejscowego LZS. Tutaj koncertowali między innymi : Janusz Gniatkowski, Paulos Raptis, Sława Przybylska i Helena Vondrackova, miały tu miejsce seanse obwoźnego kina. W 1982 r. utworzono Dom Kultury, swoje miejsce znalazła Gminna Biblioteka Publiczna. Aktualnie odbywają się w nim imprezy kulturalne i okolicznościowe, tutaj występuje Teatr Dłuto. Budynek był wielokrotnie remontowany i modernizowany.
Krzysztof Ochnicki
Pałac modrzewiowy w Dłutowie wybudowany został około 1860 r. przez Aleksandra Kamockiego właściciela majątku w Dłutowie i znajdował się w otoczeniu kilkuhektarowego parku ze starym starodrzewem. W 1895 r. majątek wraz z pałacem nabył Berek Jakowlowicz Grzywacz, wybudowany został tartak – młyn, gorzelnia oraz czworaki. W 1912 r. nowym właścicielem majątku i pałacu został Karol Rajmund Eisert. Po II wojnie światowej majątek w Dłutowie został znacjonalizowany, utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne. W przeszłości pałac pełnił różne funkcje, znajdowała się w nim po wojnie m. innymi szkoła podstawowa. Kolejni właściciele nie dbali o pałac, nie wykonywali niezbędnych remontów i napraw. Pałac systematycznie niszczał i dokonał swego żywota, został rozebrany i już nie istnieje. Pozostał jeszcze zabytkowy park …
Krzysztof Ochnicki
Publiczna Szkoła Powszechna im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Dłutowie.
Budowę szkoły w Dłutowie rozpoczęto w 1927 r. Jej fundatorem był Karol Edmund Eisert – łódzki przedsiębiorca, właściciel majątku w Dłutowie. Patronat nad budową szkoły sprawował Marszałek Józef Piłsudski, któremu został nadany tytuł Honorowego Obywatela Dłutowa. Szkoła była budynkiem jednopiętrowym z użytkowym poddaszem. Elewacja frontowa znajdowała się od strony zachodniej. Szkoła liczyła 8 klas lekcyjnych, klasy pomocnicze, pokój nauczycielski oraz posiadała własne ujęcie wody oraz kanalizację. Poświęcenie budynku szkoły miało miejsce 22 września 1929 r. W dniu 19 marca 1939 r. nadano Publicznej Szkole Powszechnej w Dłutowie imię Marszałka Józefa Piłsudskiego oraz przekazano poświęcony sztandar.
Krzysztof Ochnicki
Krucjata Eucharystyczna była organizacją związaną z kościołem rzymsko-katolickim. W parafii w Dłutowie istniała w okresie międzywojennym, kierował nią ksiądz prefekt W. Pluciński, prezesem była pani Zenona Tobjańska. Młodzież nosiła mundurki, dziewczynki białe bluzki i żółte krawaty. W niedzielę chodzono do kościoła ze sztandarem, organizowano pogadanki i recytowano wiersze. Młodzież uczestniczyła w zjazdach. Zdjęcie prezentuje zlot Krucjaty Eucharystycznej w Łodzi w dniu 4 czerwca 1939 r. Na zdjęciu zidentyfikowano m. innymi / nazwiska panieńskie / : Irenę Jaksa, Henrykę Gajda, Sabinę Jachimską, Barbarę Kaszowską, Lucynę Gajda, Teresę Bara, Irenę Mikołajczyk, Helenę Piesik i Teresę Laskowską.
Krzysztof Ochnicki
Dom Parafialny , potocznie nazywany „Kaplicą” znajduje się w Dłutowie przy ulicy Głównej 33. Budynek wybudowany został w 1935 r., inicjatorem budowy był miejscowy proboszcz ks. Antoni Kubiś. „Kaplica” po spaleniu drewnianego kościoła parafialnego przez Niemców w 1945 r. pełniła funkcję kościoła do czasu wybudowania i konsekracji nowego kościoła w 1957 r. Do 1990 r. w „Kaplicy” odbywała się nauka religii, swoje próby miały orkiestra i chór parafialny. Zdjęcie pochodzi z końca lat sześćdziesiątych ubiegłego stulecia. Ponadto w tym budynku okresowo miał siedzibę bank, funkcjonował sklep spożywczy, zakład fryzjerski i świetlica spółdzielni tkackiej. Obok „Kaplicy” znajdował się kiosk „Ruchu”, w którym można było kupić m. innymi czasopisma, gazety, papierosy, żyletki, produkt firmy Stomil o nazwie Eros, kosmetyk – woda brzozowa oraz tabletki z krzyżykiem.
Krzysztof Ochnicki
Fotografia przedstawia uczestników pielgrzymki pieszej dłutowskich parafian do Częstochowy w 1933 r. Kiedyś w przeszłości w kościele, było tak, patrząc od strony ołtarza, że po prawej stronie ławki zajmowali mężczyźni, a po lewej kobiety. Taki był zwyczaj. Podobnie jest na tej fotografii, kobiety i mężczyźni w zdecydowanej większości stanowią odrębne grupy. Linię „demarkacyjną” stanowią osoby duchowne.
Krzysztof Ochnicki
Fotografia pielgrzymki do Częstochowy z 1949 r. świadczy o dużej pobożności dłutowskich parafian. Pielgrzymce przewodniczył ks. Proboszcz Tadeusz Szyszkiewicz. W pielgrzymce uczestniczyła orkiestra z jej dyrygentem Franciszkiem Sztarkiem. Na tym zdjęciu odnalazłem swoją babcię, jest duża szansa, że każdy oglądając to zdjęcie odnajdzie z rodziny bliską mu osobę.
Krzysztof Ochnicki